Mĩ vị Shinshu: Những đặc sản miền núi Nagano mà bạn nhất định phải thử
Cập nhật vào ngày 12 tháng 3 năm 2024
Được xuất bản lần đầu vào ngày 16 tháng 12 năm 2022
Với thiên nhiên trù phú và những ngọn núi cao vút, Nagano (長野県 Nagano-ken) là một trong những tỉnh thành có nhiều núi nhất Nhật Bản. Nơi đây còn tự hào là khu vực có tuổi thọ trung bình của cả nam và nữ cao nhất cả nước. Người dân Nagano đã sinh sống như thế nào ở vùng núi này? Bí quyết trường thọ của họ là gì? Câu trả lời có lẽ nằm ở các loại thực phẩm độc đáo và chế độ ăn kiêng truyền thống của người dân nơi đây.
Nagano nằm trong đất liền không giáp biển, lại có địa hình đồi núi và khí hậu lạnh giá, nên rất khó tìm thấy các loại thực phẩm chứa nhiều đạm, hay trồng lúa nước ở đây. Ngày xưa, người dân Nagano đã phải tự xoay sở với những gì họ có trong điều kiện địa lý và khí hậu khắc nghiệt này. Nhiều món ăn truyền thống của họ phản ánh lối sống ở miền núi, cũng như trí tuệ để thích ứng và sinh tồn tại đây.
Ngoài những món ăn được sáng tạo trên nhu cầu sinh tồn, Nagano còn có nhiều loại cây trồng và thực phẩm ngon lành. Bạn có muốn biết những đặc sản tiêu biểu của Nagano không? Hãy đọc tiếp để khám phá nhé!
① Cây kiều mạch (soba), thực phẩm thiết yếu ở Nagano
Hoa kiều mạch. (Nguồn ảnh: photoAC)
Địa hình đồi núi khiến việc trồng lúa nước ở Nagano vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, nhờ vị trí địa lý cao, đất đai giàu tro núi lửa, và khí hậu lạnh với sự chênh lệch nhiệt độ lớn giữa ngày và đêm, Nagano là nơi hoàn hảo để trồng cây kiều mạch (そば soba).
Trước đây, soba được trồng như một loại lương thực cứu đói cho những người dân trên núi sống sót qua mùa đông khắc nghiệt. Tuy nhiên, qua nhiều năm, soba đã trở thành thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn của người dân Nagano, và hiện là một trong những sản phẩm nông nghiệp hàng đầu của tỉnh. Đến tận bây giờ, soba vẫn được trồng khắp tỉnh Nagano, bung nở những bông hoa trắng muốt xinh xắn mỗi dịp hè về.
Mì Shinshu soba
Có thể thấy món mì Shinshu soba ngon lành bổ dưỡng khắp nơi trong tỉnh Nagano. (Nguồn ảnh: Văn phòng Hội nghị & Du lịch Nagano)
Nhắc đến soba, chắc hẳn điều đầu tiên mà nhiều người nghĩ đến là mì soba, phải không? Được làm từ bột kiều mạch xay, bột mì và nước, mì soba tuy có hàm lượng calo thấp nhưng lại giàu chất dinh dưỡng.
Nếu hỏi người Nhật tên một thương hiệu mì soba ngon, hẳn nhiều người sẽ nói “Shinshu soba” (信州そば). Shinshu là tên gọi cũ của tỉnh Nagano, và mì soba là một trong những đặc sản ở đây. Cu thể hơn, vùng Togakushi (戸隠) là nơi đặc biệt nổi tiếng về chất lượng mì soba.
Mì Shinshu soba có kết cấu và hương vị tuyệt hảo do điều kiện lý tưởng để trồng soba ở Nagano, và loại mì này cũng chứa ít calo hơn các loại mì khác ở Nhật như ramen hay udon. Phải chăng soba là một trong những bí quyết giúp người dân Nagano kéo dài tuổi thọ?
Bánh bao Oyaki
Oyaki với đa dạng các loại nhân. (Nguồn ảnh: Văn phòng Hội nghị & Du lịch Nagano)
Một món ăn nhẹ nổi tiếng với người dân địa phương, và cũng được làm từ soba khác chính là oyaki (おやき) - loại bánh bao truyền thống sử dụng hỗn hợp bột trộn từ bột kiều mạch và bột mì. Bột bánh được nhồi nhân trước khi nướng. Nhân Oyaki rất đa dạng, từ các loại rau như nozawana (một loại rau củ muối của địa phương), bí ngô nghiền (món ưa thích của đa số) và cà tím với miso (món yêu thích của mình), cho đến các loại nhân ngọt như bột đậu đỏ, pho mát và táo (đặc sản nổi tiếng nhất của Nagano).
Xuất xứ từ khu vực nhiều băng tuyết ở phía bắc Nagano, ngày nay các cửa hàng bán oyaki có thể được tìm thấy ở khắp nơi trên toàn tỉnh Nagano, và oyaki là một món ăn nhẹ phổ biến đến mức bạn thậm chí có thể tìm thấy chúng ở các quán tạp hóa địa phương, cửa hàng tiện lợi và cửa hàng bán đồ lưu niệm. Chúng thường có giá từ 100 – 250 yên (khoảng 16.000 VNĐ - 41.000 VNĐ), và là món ăn nhẹ tuyệt vời (đồng thời cũng tốt cho sức khỏe) để thưởng thức khi khám phá khu vực này.
② Nông sản núi, phước lành từ thiên nhiên
Được thiên nhiên ưu đãi với rất nhiều ngọn núi đẹp, không có gì ngạc nhiên khi nhiều nguyên liệu được sử dụng trong các món ăn truyền thống của Nagano đều đến từ những ngọn núi này, hay còn được gọi là nông sản núi (山の幸 yama-no-sachi). Dù không giáp biển, nhưng bù lại, Nagano có nhiều nông sản chất lượng cao và đa phần phù hợp để trồng trên núi.
Rau miền núi
Rau miền núi. (Nguồn ảnh: Nagano Prefecture / JNTO)
Như tên gọi của nó, rau miền núi (山菜 sansai) ban đầu được dùng để chỉ các loại thực vật hoang dã ăn được mọc trên núi, thường có vào mùa xuân. Một số loại rau núi phổ biến bao gồm kogomi (こごみ dương xỉ đầu violon), warabi (わらび dương xỉ diều hâu), và fukinoto (ふきのとう cây kim tâm).
Ngày nay, một số loại rau miền núi đã được nuôi trồng trên ruộng đồng để nhiều người có thể thưởng thức những loại rau ngon lành này. Dù trông có vẻ mộc mạc đơn sơ, nhưng các loại rau miền núi rất đậm đà hương vị, một số còn có kết cấu vô cùng độc đáo.
Các món rau miền núi. (Nguồn ảnh: photoAC)
Có thể thưởng thức rau miền núi theo nhiều cách khác nhau. Sansai soba (山菜そば mì soba ăn với nước dùng ấm và các loại rau củ miền núi) là một món ăn phổ biến kết hợp hai loại thực phẩm nổi tiếng của Nagano — rau miền núi và mì soba. Những cách khác để thể thưởng thức rau miền núi là tẩm bột chiên như tempura, hoặc ăn kèm với cơm.
Nấm
Nagano sản xuất hầu hết các loại nấm ở Nhật Bản. (Nguồn ảnh: photoAC)
Rau không phải là thứ duy nhất mọc tự nhiên, nấm (きのこ kinoko) cũng vậy! Tỉnh Nagano có nhiều loại nấm cao cấp và là nơi sản xuất và trồng nấm tự nhiên lớn nhất Nhật Bản.
Tuy nhiên, có một loại nấm thiên nhiên nổi bật hơn hẳn so với các loại khác, vua của các loại nấm: matsutake (松茸) - loại nấm đắt nhất Nhật Bản. Không như các loại nấm thông thường: shimeji hay enoki, dù những người nông dân đã cố gắng nhiều năm, nhưng không thể nuôi trồng matsutake trong nhà vườn. Vì vậy, loại nấm này chỉ có thể được thu hoạch ngoài tự nhiên.
Nấm Matsutake thường mọc dưới gốc thông, và được ưa chuộng vì vị cay độc đáo và hương thơm đậm đà. Với địa hình đồi núi và lượng mưa dồi dào, Nagano là nơi sản xuất nấm Matsutake hàng đầu Nhật Bản.
Thử các món ăn với nấm matsutake vào mùa thu. (Nguồn ảnh: Tỉnh Nagano/ JNTO và JR East / Akio Kobori)
Vào mùa thu, khi nấm matsutake đến vụ thu hoạch, các nhà hàng đặc sản cao cấp thậm chí còn có các suất matsutake – suất ăn bao gồm các món ăn với nguyên liệu chính là nấm matsutake. Cụ thể thì khu vực xung quanh thành phố Ueda (上田) cung cấp số lượng lớn loại nấm này, và bạn có thể thấy vô số nhà hàng chuyên phục vụ các suất ăn trên. Có thể thưởng thức nấm matsutake theo nhiều cách, nhưng để trọn vẹn tôn lên hương vị của nó, bạn nên nướng trực tiếp trên bếp than.
Hạt dẻ
Hạt dẻ là biểu tượng của mùa thu Nhật Bản. (Nguồn ảnh: photoAC)
Ở Nhật Bản, mùa thu sẽ không trọn vẹn nếu thiếu hạt dẻ (栗 kuri) - biểu tượng của mùa. Ẩn mình ở phía bắc Nagano là Obuse (小布施), thị trấn nhỏ nhất tỉnh, nổi tiếng với hạt dẻ thơm ngon và các món tráng miệng hấp dẫn làm từ hạt dẻ.
Đất phèn chua dọc theo bờ sông Chikuma lý tưởng để trồng hạt dẻ, và thị trấn Obuse đã có lịch sử 600 năm trồng loài cây này. Kích thước lớn và hương vị đậm đà khiến hạt dẻ của Obuse được nhiều người ưa chuộng.
Các cách khác nhau để thưởng thức hạt dẻ. Theo chiều kim đồng hồ từ trên cùng bên trái: Cơm hạt dẻ, yokan hạt dẻ, dorayaki hạt dẻ, bánh mont blanc. (Nguồn ảnh: photoAC)
Theo cách truyền thống, hạt dẻ sẽ được nghiền nát hoặc trộn với cơm, nhưng ngày nay các đầu bếp bánh ngọt sáng tạo đã phát triển thêm nhiều món tráng miệng sử dụng hạt dẻ luộc nguyên hạt và bột hạt dẻ. Vào mùa hạt dẻ ở Obuse, bạn sẽ thấy nhiều người bắt đầu xếp hàng trước các cửa tiệm hàng giờ trước giờ mở cửa, để được mua những món tráng miệng làm từ hạt dẻ Obuse.
Các loại bánh kẹo Nhật Bản phổ biến bao gồm dorayaki hạt dẻ và yokan hạt dẻ, còn kiểu Tây thì có bánh mont blanc (モンブラン monburan), một loại bánh kem hạt dẻ lấy cảm hứng từ ẩm thực Pháp, đã trở thành một trong những món tráng miệng mùa thu phổ biến nhất Nhật Bản.
③ Câu cá dễ dàng
Là một tỉnh nằm trọn trong đất liền, Nagano không thể gần biển, nên nguồn cá ở đây thường là cá nước ngọt được đánh bắt từ sông, hồ. Tuy nhiên ngày nay, những người nuôi cá có xu hướng nhân giống các giống cá lai, nên trên thị trường có các loại cá mới. Hãy cùng xem hai loại cá ngon lành ở tỉnh Nagano nhé:
Cá Iwana
Cá Iwana nướng trên lò củi. (Nguồn ảnh: Thành phố Matsumoto)
Trong số các loài cá nước ngọt của Nhật Bản, cá iwana (イワナ cá hồi đốm trắng) sống ở thượng nguồn cao nhất – không có loài cá nào khác sống ở khu vực cao hơn cá iwana. Bạn có thể nghĩ rằng cá nước ngọt sẽ có mùi tanh hăng, nhưng cá iwana thì không. Sống ở những vùng nước sạch và trong, iwana chủ yếu sinh sống ở thượng nguồn các con sông chính và các nhánh kênh rạch, hay tại những nơi có dòng nước trong vắt tuyệt đẹp như vùng núi ở Nagano, nơi nguồn cung cấp nước là lớp tuyết tan chảy xuống từ đỉnh núi.
Cách tốt nhất để được thưởng thức trọn vị các iwana là nướng từ từ trên bếp lửa. Không giống như những loài cá biển với kích thước lớn hơn, bạn có thể ăn toàn bộ một con cá iwana — đầu, vây, đuôi, xương và tất cả các bộ phận — vị sẽ còn tuyệt vời hơn khi dùng chung với bia và các loại rượu!
Rượu sake Iwana kotssu. (Nguồn ảnh: JR East / Carissa Loh)
Một cách thú vị khác để thưởng thức hương vị cá iwana là ngâm thành rượu sake iwana kotsu (イワナ 骨酒), còn được gọi là “rượu sake xương cá iwana”. Cá iwana sau khi nướng sẽ được ngâm với rượu sake ấm (酒 rượu gạo), đựng trong chén rót rượu hình con cá. Sau một thời gian, hương thơm và vị ngọt của cá iwana sẽ ngấm vào rượu sake, cho ra một thức uống hoàn hảo đủ để sưởi ấm bạn trong mùa đông lạnh giá ở Nagano.
Cá hồi Shinshu
Cá hồi Shinshu hiện là thương hiệu cá đại diện cho tỉnh Nagano. (Nguồn ảnh: Tỉnh Nagano)
Mặc dù cá nước ngọt hoàn toàn ăn được và có hương vị tuyệt hảo, nhưng lại không thể ăn sống như sashimi. Vì vậy, những người nuôi cá ở Nagano đã nghiên cứu phát triển ra một loại cá lai mới. Sau hơn 10 năm nghiên cứu và thử nghiệm, Cá hồi Shinshu (信州サーモン) đã được nuôi dưỡng thành công vào năm 2004. Dù được gọi là cá hồi, nhưng cá hồi Shinshu thực chất là một loài cá lai, được tạo ra bằng cách phối giống cá hồi vân cái với cá hồi nâu đực.
Với kết cấu thịt mịn màng và màu cam tươi hấp dẫn, cá hồi Shinshu có hương vị tinh tế, mượt mà và đồng đều, không để lại dư vị tanh. Thịt của nó rất ngon dù ăn theo bất kỳ cách nào - có thể làm sashimi, nướng, lẩu shabu-shabu hoặc những món ăn khác. Cá hồi Shinshu cũng ít mắc bệnh hơn các loại cá hồi khác, đồng nghĩa với sản lượng cao hơn.
Chủ yếu được phục vụ trong các nhà hàng và khách sạn ở Nagano, cá hồi Shinshu là tiên phong trong các thương hiệu cá hồi nuôi địa phương trên khắp Nhật Bản, một thành tích đáng kinh ngạc đối với một tỉnh không hề giáp biển như Nagano. Ngày nay, cá hồi Shinshu là thương hiệu cá hồi địa phương được sản xuất nhiều nhất Nhật Bản, và được đánh giá cao trên phạm vi toàn quốc, với tư cách là đại diện thương hiệu cá đến từ tỉnh Nagano. Bạn nhất định phải nếm thử nó nếu ghé thăm Nagano!
④ Thực phẩm bảo quản qua mùa đông dài
Ở trên cao đồng nghĩa với khí hậu lạnh giá,vì vậy người dân Nagano đã phải tìm cách bảo quản lương thực để có thể sống qua mùa đông khắc nghiệt, khi cạn kiệt lương thực là một vấn đề thường gặp. Một số giải pháp để kéo dài thời hạn sử dụng thực phẩm của họ bao gồm lên men, ngâm chua, phơi khô và chôn thực phẩm dưới tuyết.
Các loại thực phẩm lên men
Nagano là vương quốc của thực phẩm lên men. Theo chiều kim đồng hồ từ trên cùng bên trái: tương miso, natto, xốt shoyu, tsukemono. (Nguồn ảnh: photoAC)
Nếu yêu thích ẩm thực Nhật Bản, bạn có thể đã biết nơi đây sử dụng rất nhiều loại thực phẩm lên men như miso (tương đậu nành lên men), natto (đậu nành lên men), shoyu (nước tương), tsukemono (dưa muối), v.v... Quá trình lên men không chỉ giúp bảo quản thực phẩm và tăng thêm giá trị dinh dưỡng, mà còn làm thay đổi mùi vị và hình thức của thực phẩm, tạo ra những hương vị và kết cấu mới.
Miso là món không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày ở Nagano. (Nguồn ảnh: photoAC)
Là vùng núi có mùa đông lạnh giá nên không có gì ngạc nhiên khi các món ăn truyền thống của Nagano sử dụng rất nhiều thực phẩm dành cho nam giới, đặc biệt là miso. Bạn có biết, Nagano sản xuất gần một nửa số miso của cả nước!
Giàu chất đạm, chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất, miso được làm bằng cách lên men đậu nành với muối và nấm koji trong tối thiểu 3 tháng, để cho ra hỗn hợp sền sệt được sử dụng làm hương liệu. Bạn có thể pha loãng miso thành súp hoặc làm nước xốt, hay thậm chí dùng nó như một loại nước chấm tuyệt vời để ăn cùng một số loại rau tươi của Nagano. Miso ngon và chất lượng cao của Nagano là một trong những lý do khiến mì ramen miso rất phổ biến ở đây.
Đến tận ngày nay, miso và các loại thực phẩm lên men khác vẫn là một phần trong các bữa ăn hàng ngày ở Nagano, và Nagano đôi khi được coi là vương quốc của thực phẩm lên men (発酵王国 hakkо̄ о̄koku). Ăn các loại thực phẩm lên men có thể giúp tăng cường số lượng probiotic trong ruột, đem lại các lợi ích như tăng khả năng miễn dịch và tốt cho tiêu hóa. Phải chăng thực phẩm lên men ngon và lành mạnh là một bí quyết để sống lâu hơn?
Đồ chua
Các loại đồ chua cũng xuất hiện nhiều trong ẩm thực của tỉnh Nagano. (Nguồn ảnh: photoAC)
Về cơ bản cũng là một loại thực phẩm lên men, đồ chua (漬物 tsukemono) rất phổ biến trong chế độ ăn hàng ngày của người dân Nagano. Trước đây, rau củ chủ yếu được muối chua để tăng thời hạn sử dụng, tuy nhiên quá trình muối chua cũng làm tăng giá trị dinh dưỡng của rau củ, tạo chiều sâu hương vị và khiến thực phẩm có kết cấu độc đáo. Ngày nay, thực phẩm muối chua được ưa chuộng vì hương vị, kết cấu và những lợi ích về mặt sức khỏe của chúng.
Khi đến thăm Nagano, một món thực phẩm muối chua mà bạn nhất định phải thử là nozawana (野沢菜). Nozawana là một loại rau chịu được cả nhiệt độ nóng và lạnh, phát triển tốt trong khí hậu lạnh giá ở Nagano. Khi mmuối, hương vị của nozawana được nâng tầm và kết cấu của nó trở nên giòn rụm. Bạn có thể thấy nozawana muối chua được bán riêng, hoặc thậm chí làm thành nhân bánh oyaki và cơm nắm onigiri.
Thực phẩm khô
Ichidagaki là một món trái cây ăn vặt rất ngon và tốt cho sức khỏe. (Nguồn ảnh: Tỉnh Nagano)
Phương pháp bảo quản tiếp theo tận dụng thứ dồi dào sẵn có trong tự nhiên: không khí! Sau khi thu hoạch, thực phẩm sẽ được treo lên và phơi khô. Kết quả? Một món ăn dùng được lâu dài hơn, với hương vị và giá trị dinh dưỡng đều được gia tăng. Ở Nagano, ichidagaki (市田柿 hồng sấy khô từ Ichida) là một món tráng miệng dễ ăn và rất được yêu thích, với vị ngọt tự nhiên và kết cấu độc đáo sau quá trình phơi khô.
Thực phẩm hong khô lạnh được làm bằng cách tận dụng cái giá rét mùa đông của Nagano. (Nguồn ảnh: photoAC)
Sống ở nơi khí hậu lạnh giá, người dân Nagano đã tìm ra cách để tận dụng cái lạnh của mùa đông để nâng cấp phương pháp phơi khô: hong khô lạnh. Vào mùa đông lạnh giá và khắc nghiệt ở Nagano, nhiệt độ có thể xuống mức đóng băng, nên người dân địa phương đã tận dụng điều này để hong khô lạnh thực phẩm một cách tự nhiên, từ đó tạo nên những món ăn như đậu phụ đông lạnh (凍み豆腐 shimi-dо̄fu hoặc 高野豆腐 Kо̄ya-dо̄fu), củ cải đông lạnh (凍み大根 shimi-daikon), và agar (寒天 kanten).
Thực phẩm sẽ được buộc lại bằng rơm và treo bên ngoài nhà để làm khô. Trong những đêm đông lạnh giá, chúng sẽ đông cứng lại, và vào ban ngày ấm hơn, chúng sẽ được rã đông. Liên tục như vậy trong nhiều ngày, quá trình đông lạnh và rã đông lặp đi lặp lại sẽ làm giảm hàm lượng nước, cô đặc giá trị dinh dưỡng, làm khô thực phẩm, giúp lưu giữ được trong nhiều tháng sau đó.
Ngày nay, phương pháp hong khô lạnh tự nhiên đã được cải biên và công nghiệp hóa. Nagano hiện là nhà sản xuất đậu phụ đông lạnh số một Nhật Bản, chiếm tới hơn 90% nguồn cung ứng của Nhật Bản. Đến tận bây giờ, đậu phụ đông lạnh vẫn được yêu thích bởi hương vị đậm đà và những lợi ích sức khỏe, nó đã trở thành một nguyên liệu chủ chốt trong ẩm thực Phật giáo.
Bảo quản thực phẩm dưới tuyết
Rau củ được bảo quản dưới tuyết trong mùa đông sẽ trở nên ngọt hơn. (Nguồn ảnh: photoAC)
Ở những khu vực có tuyết rơi dày, người dân địa phương đã phát triển một kỹ thuật mới để bảo quản trái cây và rau củ - chôn chúng dưới lớp tuyết dày 2–3 mét trong suốt mùa đông. Những loại rau củ này được gọi yukishita yasai (雪下野菜 rau dưới tuyết) hoặc secchu yasai (雪中野菜 rau trong tuyết).
Lớp tuyết dày giữ cho rau củ ở nhiệt độ ổn định khoảng 0°C và độ ẩm ổn định khoảng 90%. Điều kiện này dẫn đến gia tăng hàm lượng nước và đường trong rau củ, làm chúng trở nên ngọt và mềm hơn, đồng thời loại bỏ được mùi hăng!
Nước ép cà rốt tuyết từ Iiyama. (Nguồn ảnh: JR Times / Sue Lynn)
Trong quá khứ, việc bảo quản rau củ dưới tuyết được thực hiện ở mức độ cá nhân, các hộ gia đình sẽ chôn các loại rau như bắp cải và củ cải dưới tuyết ở sân sau nhà họ. Ngày nay, kiến thức và bí quyết truyền thống này đã được truyền lại và áp dụng trong thương mại, cụ thể là với cà rốt tuyết (スノーキャロット), loại cà rốt được nhiều người yêu thích bởi hương vị ngọt ngào và kết cấu mọng nước. Được làm ngọt tự nhiên nhờ bảo quản dưới tuyết, bạn sẽ ngạc nhiên về độ ngọt ngào, ngon lành của nước ép cà rốt tuyết!
⑤ Nguồn đạm khác thường
Với nguồn đạm hạn chế, người dân Nagano trong quá khứ đã phải xoay xở với những gì có trong môi trường xung quanh, dẫn đến một số nguồn đạm khác thường, như từ côn trùng và thịt thú săn. Trước đây, thường bất đắc dĩ mới phải dùng đến những nguồn đạm này, nhưng hiện tại chúng đã được thưởng thức như một món đặc sản lạ miệng ngon lành. Liệu bạn có muốn nếm thử vào lần ghé thăm Nagano tiếp theo không?
Côn trùng
Côn trùng là một nguồn đạm quý giá. (Nguồn ảnh: Nagano Ina Valley Tourism Bureau và JR East / Todoroki)
Thực phẩm lên men ăn quen sẽ thấy ngon, nhưng côn trùng thì sao? Đó sẽ là trải nghiệm thực sự độc đáo mà bạn hẳn sẽ không bao giờ quên. Với nguồn thịt và đạm hạn chế, người dân Nagano thường ăn các loại côn trùng như châu chấu (稲子 inago), ấu trùng ong 蜂の子 hachinoko), và nhộng tằm (蚕のさなぎ kaiko no sanagi) để bổ sung cho chế độ ăn của họ. Những loài côn trùng này là nguồn cung cấp đạm và vitamin B12 dồi dào.
Thường được nêm nếm bằng nước tương, đường và rượu sake, inago giòn và được dùng làm đồ nhắm với rượu, trong khi hachinoko mềm hơn và có thể ăn kèm cơm.
Khi người ta có nguồn cung các loại thịt tốt hơn, và bắt đầu chăn nuôi gia súc, nhu cầu tiêu thụ côn trùng đã giảm xuống. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể thấy nhiều loại côn trùng kể trên được rao bán trong các cửa hàng tạp hóa ở Nagano, cũng như trong các gian hàng đồ ăn đường phố và ở các lễ hội. Thời gian gần đây, với xu hướng ẩm thực lành mạnh lên ngôi, côn trùng đang được ưa chuộng trở lại vì chúng là một nguồn thực phẩm bền vững. Bạn có muốn thử không?
Thịt thú rừng
Thịt nai croquette, nai bít tết và lẩu thịt nai. (Nguồn ảnh: Văn phòng Công ước và Du lịch Nagano)
Ngoài việc có nhiều đồi núi, Nagano còn là một trong những tỉnh có diện tích rừng lớn nhất Nhật Bản. Cư ngụ trong các khu rừng là các loài lợn rừng, hươu, nai, gấu và thỏ. Trước đây, vì nguồn đạm khan hiếm nên thịt thú rừng là một phần của cuộc sống hàng ngày, thường được chế biến thành lẩu và món hầm. Nhưng với quá trình hiện đại hóa và ảnh hưởng của văn hóa nước ngoài du nhập vào từ thời Minh Trị (1868 - 1912), thịt thú rừng dần trở nên ít phổ biến.
Tuy nhiên gần đây, thịt thú rừng, đặc biệt là thịt nai (鹿肉 shikaniku), đã phổ biến trở lại dưới dạng gibier (ジ ビ エ jibie), một thuật ngữ vay mượn từ tiếng Pháp, trong tiếng Nhật hiện được sử dụng để chỉ động vật hoang dã để tiêu thụ. Những năm gần đây, số lượng hươu bùng nổ gây ra tai nạn giao thông khi chúng băng qua đường bộ, đường sắt và phá hoại mùa màng, đem đến nhiều phiền toái cho người nông dân. Với nguồn cung hươu nai dồi dào, thịt hươu nai đã xuất hiện trở lại trong thực đơn các nhà hàng xung quanh tỉnh Nagano.
Bạn có thể do dự khi thử thịt thú rừng vì sợ “mùi hôi thú vật”, nhưng các phương pháp hiện đại đã được phát triển để giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn thứ mùi này. Ngoài ngon miệng, thịt hươu nai còn được cho là rất tốt cho sức khỏe — giàu đạm, ít chất béo và giàu các loại khoáng chất như canxi và sắt! Như cá hồi Shinshu là đại diện thương hiệu cá của Nagano, thịt thú rừng Shinshu (信州ジビエ) đang nhanh chóng thu hút được nhiều sự chú ý với tư cách là thương hiệu thịt động vật hoang dã đại diện của tỉnh Nagano. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy chúng tại các nhà hàng xung quanh khu vực.
⑥ Rượu sake, rượu vang và các loại rượu hảo hạng khác
Quy trình lên men không chỉ giới hạn ở thực phẩm mà cũng có thể áp dụng cho đồ uống, nhằm tạo ra các loại rượu ngon lành như sake và rượu vang – cả hai đều rất nổi tiếng ở tỉnh Nagano. Trong những năm gần đây, các loại bia thủ công tại Nagano cũng dần trở nên phổ biến.
Rượu Sake
Một số loại rượu sake địa phương của Nagano. (Nguồn ảnh: Thành phố Matsumoto)
Sau Niigata, Nagano là tỉnh có số lượng nhà máy sản xuất rượu sake nhiều thứ hai Nhật Bản — hơn 80 nhà máy. Địa hình độc đáo của Nagano đã cung cấp điều kiện môi trường và tài nguyên hoàn hảo để nấu rượu sake: nước suối sạch tự nhiên từ núi, và khí hậu mát mẻ vào mùa hè mà không bị đóng băng vào mùa đông. Điều này giúp duy trì nhiệt độ thấp trong nhà các máy bia - cần thiết để cung cấp môi trường lý tưởng cho quá trình lên men của vi sinh vật.
Sake được ủ từ từ trong không khí lạnh có hương vị tinh tế và tươi ngon hơn, làm mê lòng những người yêu thích rượu sake, và khí hậu tự nhiên của Nagano cung cấp điều kiện này.
Rượu vang và nho Nagano
Rượu vang Nagano. (Nguồn ảnh: Thành phố Matsumoto)
Bạn có biết không? Nagano là vựa sản xuất rượu nho hàng đầu ở Nhật Bản, và là tỉnh có số lượng nhà máy rượu cao thứ nhì cả nước. So với nho để ăn, nho để làm rượu sẽ nhỏ hơn, có vỏ dày, lượng nước cao hơn và cũng nhiều hạt hơn.
Khí hậu và cảnh quan của Nagano tạo điều kiện thuận lợi cho việc trồng nho làm rượu - đất giàu khoáng chất, nhiệt độ chênh lệch lớn giữa ngày và đêm nhờ những ngọn núi cao, thời gian có nắng dài, và ít bị ảnh hưởng bởi gió bão. Hiện tại, có năm thung lũng rượu ở Nagano sản xuất vang Nagano, nhưng nổi tiếng nhất và có lịch sử lâu đời nhất chắc chắn là Thung lũng Rượu vang Kikyogahara (桔梗ヶ原ワインバレー) ở Shiojiri (塩尻). Thông tin thú vị: Tại sân ga ở ga Shiojiri có hẳn một vườn nho đang được nuôi trồng!
Hãy thử hái nho vào mùa thu. (Nguồn ảnh: Tỉnh Nagano)
Ngoài nho để làm rượu, Nagano cũng trồng nho để ăn, với các loại phổ biến như Kyoho có hương vị thơm ngon, Shine Muscat ngọt và mọng nước, và Nagano Purple — một giống nho lai được sản xuất tại địa phương. Vào mùa thu, bạn có thể hái nho quanh Nagano, một số trang trại thậm chí còn có dịch vụ ăn nho thỏa thích trong 30 phút.
⑦ Bổ sung: táo Shinshu và thịt bò táo Shinshu
Nagano có rất nhiều vườn táo. (Nguồn ảnh: Tỉnh Nagano)
Không thể nói về Nagano mà không nhắc đến loại thực phẩm đặc trưng nhất ởđây: táo (りんご ringo)! Dù Nagano chỉ xếp thứ hai về sản xuất táo (số một là tỉnh Aomori), nhưng nhiều người sành táo sẽ nói rằng táo Shinshu (信州りんご) là loại táo ngon nhất Nhật Bản, với độ ngọt đặc biệt!
Nằm trên cao nên Nagano có sự chênh lệch nhiệt độ rõ rệt - ngày ấm áp và đêm mát mẻ - rất lý tưởng cho việc trồng táo. Đất đai màu mỡ, giàu tro núi lửa cũng góp phần tạo nên kích thước và hương vị thơm ngon của táo Shinshu.
Táo là một phần bản sắc của Nagano, đến nỗi linh vật của tỉnh là Arukuma thậm chí còn đội một quả táo trên đầu, và bạn có thể tìm thấy rất nhiều loại bánh kẹo vị táo trên khắp Nagano. Nếu thích táo tươi, bạn có thể thử tham gia hái táo tại một trong số nhiều vườn táo ở Nagano từ giữa tháng 9 đến giữa tháng 11.
Thịt bò táo Shinshu
Thịt bò táo Shinshu ngon lành. (Nguồn ảnh: JR East / Carissa Loh)
Nếu thích ăn thịt, có một món đặc biệt mà bạn chỉ có thể thử tại Nagano là thịt bò táo Shinshu (信州林檎牛Shinshū ringo gyū), với kết cấu mềm tan trong miệng, hương vị êm dịu và dư vị ngọt ngào tinh tế.
Bí quyết của vị ngọt này nằm ở khâu chăn nuôi: bò được ăn chế độ đặc biệt bao gồm các thực phẩm địa phương của Nagano và táo Shinshu đã nói ở trên. Thực tế, loại bò này còn được gọi riêng là “bò Shinshu nuôi bằng táo” (りんごで育った信州牛 ringo de sodatta Shinshū gyū). Món thịt bò táo có thể được thưởng thức theo nhiều cách khác nhau, nhưng bạn nên dùng ăn teppanyaki.
Lời kết
Lần tới khi ghé thăm Nagano, nhớ thưởng thức các món ăn độc đáo được chế biến từ các nguyên liệu thiên nhiên, là kết tinh tri thức của nhiều thế hệ người dân Nagano để thích ứng và tồn tại trong khí hậu miền núi đặc trưng này nhé. Liệu bạn có thể sống thọ như cư dân Nagano bằng cách ăn những loại thực phẩm này? Hãy thử và cho chúng mình biết!
Vé JR EAST PASS (khu vực Nagano, Niigata)
Vé JR EAST PASS (khu vực Nagano, Niigata) và khu vực được áp dụng. (Nguồn ảnh: JR East)
Nếu bạn đang có ý định ghé thăm Nagno, hãy tham khảo vé JR EAST PASS (khu vực Nagano, Niigata), một loại vé giá cả phải chăng, cho phép đi tàu không giới hạn trên các tuyến JR East (bao gồm cả tàu cao tốc) thuộc khu vực hợp lệ trong 5 ngày liên tiếp. Chỉ với 18,000 yên - khoảng 2.974.000 VNĐ, ít hơn cả vé khứ hồi từ Sân bay Narita đến Nagano (~ 22,000 yên - khoảng 3.635.000 VNĐ). Bạn cũng có thể đặt chỗ các chuyến tàu cao tốc, một số tàu tốc hành đặc biệt và hệ thống tàu Joyful Train trực tuyến miễn phí trước 1 tháng tại đây.
Vé JR EAST PASS (khu vực Nagano, Niigata) có thể được sử dụng tại các cửa soát vé tự động, và những người có hộ chiếu nước ngoài đang sinh sống tại Nhật Bản cũng đủ điều kiện để sử dụng loại vé này.
Nguồn ảnh tiêu đề: Matsumoto City
Bài viết liên quan
Carissa Loh
Latest Topics
